Konsep & Definisi Terapi Pasir
Menurut Malinda & William (2000), terapi pasir merupakan teknik psikoterapeutik yang membolehkan pesakit menyusun objek kecil dalam kotak mengandungi pasir dan membina ‘dunia pasir’ mengikut dimensi dunia realitinya.
Dunia pasir.
Satu kaedah yang mana imej dihasilkan pada pasir yang basah atau kering sementara ahli terapi duduk diam di tepi seperti tidak melakukan apa-apa.
Satu kaedah yang mana imej dihasilkan pada pasir yang basah atau kering sementara ahli terapi duduk diam di tepi seperti tidak melakukan apa-apa.
Terapi bukan lisan seperti terapi pasir ini adalah yang paling berkesan untuk mengakses dan melepaskan perasaan tidak sedarkan diri dan pengalaman menyedarkan pesakit di mana pesakit boleh sembuh.
Terapi ini boleh dilakukan pada kanak-kanak, remaja, orang dewasa, keluarga,pasangan dan juga secara berkumpulan.
Perasaan kanak-kanak dinyatakan dalam tingkah laku mereka terutama kelakuan mula untuk mengganggu orang lain atau mengganggu kehidupan keluarga dalam beberapa cara. Bermain dengan pasir memberikan kanak-kanak peluang untuk meluahkan kehidupan perasaan mereka dalam pergerakan, bunyi, simbol dan imej.
Dikenali sebagai modaliti teraputik untuk kanak-kanak dan orang dewasa.
Terapi pasir mampu memindahkan pengalaman peribadi ke bentuk konkrit dan tiga dimensi. Disamping menyatakan perasaan, emosi dan masalah dan meningkatkan kesedaran diri dan komunikasi
Terapi pasir adalah satu proses yang ekspresif dan dinamik, kesedaran diri, pengalaman emosi dan komunikasi dipertingkatkan oleh proses ini.
Secara ringkasnya terapi pasir ialah:
1. Aktiviti imaginatif dalam pasir
2. Bayangan asli untuk proses individuation
3. Teras perasaan yang terdalam
4. Manifestasi dilihat bahan bawah sedar
5. Bahasa simbolik untuk komunikasi
6. Persekitaran yang selamat dan menerima
7. Dalam ruang diikat
8. Dengan atau tanpa air
9. Dengan atau tanpa objek
10. Dunia statik atau bergerak
11. Adjung kepada terapi
12. Digunakan bagi kanak-kanak, orang dewasa, pasangan, keluarga dan kumpulan
Sejarah Terapi Pasir
Sejarah terapi pasir bermula pada tahun 1920-an. Terapi ini telah dipelopori oleh Dora Klaff yang menekankan ruang yang bebas dan selamat. Kalff mengiktiraf bahawa terapi ini mempunyai penawar semulajadi bagi kanak-kanak dan menyediakan kanak-kanak tentang realiti kehidupan seharian.
Penggunaan pasir di dalam proses teraputik bermula dengan pediatrik British, Margaret Lowenfield, akhir 1920-an (Boik & Goodwin,2000). Berdasarkn kepada Boik dan Goodwin (2000), ”matlamatnya adalah untuk mencari satu medium yang mampu memberi tarikan yang menarik kepada kanak kanak dan menyediakan keupayaan yang sewajarnya yang mana pemerhati dan kanak kanak boleh berkomunikasi sewaktu kanak kanak.
Kepentingan Terapi Pasir
1. Membantu meningkatkan keupayaan mental, emosi dan kesihatan.
2. Membantu meningkatkan pertuturan dan komunikasi
3. Merangsang pemikiran murid
4. Mengurangkan tekanan emosi
5. Membantu meningkatkan kemahiran sosial
6. Mewujudkan suasana pembelajaran yang menyeronokkan
7. Membantu meningkatkan keupayaan motor halus melalui aktiviti dalam terapi pasir.
Bahan/ alatan bagi menjalankan terapi pasir
ü Pasir yang bersih
ü Air (digaulkan dengan garam)
ü Garam
ü 4 sudu garam halus
ü Besen besar
ü Mangkuk plastik ( untuk isi garam)
ü Apron / t – shirt lama
PELAKSANAAN TERAPI PASIR
Terdapat
tiga fasa utama bagi terapi pasir iaitu fasa sebelum, semasa dan selepas
sesi dijalankan.
Fasa sebelum sesi
1.
Perlaksanaan terapi
memerlukan persediaan dari segi penyediaan bilik yang sesuai dan kondusif
untuk aktiviti, persediaan peralatan terapi dan persediaan kanak-kanak.
2.
Bagi
pelaksanaan terapi pasir, persekitaran bilik adalah amat penting dalam
membenarkan kebebasan perluahan perasaan. Ini bersesuaian dengan konsep
utama terapi pasir yang dipelopori oleh Dora Kalff yang menekankan
ruang yang bebas dan selamat.
3.
Peralatan utama untuk
terapi ini adalah bekas yang berukuran 75cm x 55cm x 20 cm yang berisi pasir. Pemilihan
pasir samada pasir pantai atau sungai yang mempunyai kedalaman 15cm di
dalam bekas
4.
Selain itu, simbol atau
miniatur seperti ikan, kerang, bangunan, batu, peralatan rumah,binatang,
manusia dewasa, kanak-kanak, pokok, jambatan, perhiasan dan kenderaaan adalah
elemen lain yang diperlukan.
5.
Kesemua alat ini disusun
di atas rak dengan kemas bagi memudahkan kanak-kanak untuk memilih objek yang
disukainya. Mangkuk kecil juga diperlukan bagi kanak-kanak yang ingin membentuk
kolam atau sungai.
6.
Berus dan tuala adalah
peralatan yang perlu bagi kanak-kanak yang ingin membersihkan peralatan dan
tangan mereka. Selain itu, jug dan penyembur air diperlukan untuk melembabkan
pasir yang telah dibina.
7.
Adalah lebih baik juga
jika dapat digabungkan alunan muzik yang lembut dan relaksasi dapat membantu murid
untuk luahan perasaan.
Fasa semasa
1.
Kehadiran pakar terapi
semasa sesi pelaksanaan perlulah efektif. Pakar terapi perlulah aktif,
mendengar dengan baik dan memberikan tumpuan.
2.
Keadaan yang senyap
kadangkala berkesan semasa kanak-kanak sedang menyusun objek di dalam bekas
pasir.
3.
Biasanya kanak-kanak akan
bermain dengan pasir dengan membentuk landskap yang diingini, diikuti dengan
simbol. Cara susunan mainan bergantung pada apa yang difikirkan oleh
kanak-kanak ketika itu.
4.
Kebiasaannya, kanak-kanak
lebih selesa memulakan sesi terapi pasir dengan mencipta pasir pelbagai bentuk
seperti corak geometri, lurah, gunung, sungai dan garis-garis
kecil. Seperti bermain pasir di pantai, kanak-kanak bermain dengan pasir
sambil menyusun objek, menambah bilangan mainan sekiranya perlu, mengerakkan
tangan dan membentuk apa jua yang dirasainya di atas pasir.
5.
Pada peringkat ini,
gambaran boleh dilihat. Pakar terapi boleh mengajukan soalan atau kanak-kanak
sendiri bercerita mengenai gambaran yang cuba dibuat.
6.
Pakar terapi boleh
menentukan tema sebagai contoh; “persahabatan”. Seterusnya boleh menggunakan soalan terbuka
seperti: “Apa yang kamu ciptakan di dalam bekas ini?” atau
: “Beritahu saya tentang singa, ular atau kuda di dalam dunia kamu ini?”.
Selepas Terapi.
1.
Pakar terapi berperanan
untuk membuat kesimpulan dengan melihat kepada hasil terapi pasir yang
dilakukan kanak-kanak.
2.
Penilaian hasil bekas
pasir adalah bergantung kepada pakar terapi.
3.
Objek kecil seperti
binatang bagi kanak-kanak biasanya menggambarkan persepsi mereka terhadap
keluarganya serta masalah yang berkaitan dengan perhubungan dan pergaulan.
4.
Lokasi dan susunan objek
juga memberi gambaran tentang corak perhubungan.
5.
Untuk setiap sesi terapi
juga, pakar terapi perlu mengambil gambar hasil bekas tersebut bagi memudahkan
proses interpretasi.
Video 1 : Contoh pelaksanaan terapi pasir.
Video 2: Play Therapy Works!
MASALAH
DALAM PELAKSANAAN TERAPI PASIR
Penggunaan Pasir
•Pasir yang digunakan tidak boleh menggunakan
pasir yang telah dipakai.
•Hal ini kerana pakai yang telah dipakai kotor
dan boleh menyebabkan jangkitan bakteria kepada kanak-kanak.
Memerlukan Kaunselor
•Semasa menjalankan terapi pasir, khidmat pakar
seperti kaunselor diperlukan untuk menstabilkan emosi kanak-kanak.
Memerlukan Kaunselor
•Semasa menjalankan terapi pasir, khidmat pakar
seperti kaunselor diperlukan untuk menstabilkan emosi kanak-kanak.
Keselamatan Semasa Menggunakan Pasir
•Pasir yang digunakan
hendaklah bersih dan terhindar daripada benda-benda tajam.
•Dikhuatiri juga pasir yang
digunakan daripada pasir yang kotor yang mempunyai sisa makanan, sampah sarap
dan juga najis binatang.
Cadangan pelaksanaan Terapi Pasir :
1. Pasir yang diguna diletakkan di dalam bekas kayu yang telah dibina seperti segi empat.
2. Pemilihan alat permainan untuk
diletakkan di dalam kotak pasir mestilah bersesuaian dengan tajuk yang ingin
diajar pada waktu tersebut dan tidak membahayakan murid-murid.
3. Pasir yang digunakan mestilah halus
dan tidak mencederakan murid-murid.
4. Sekiranya murid-murid membuat
lukisan atau binaan di atas pasir, guru perlu menyoal murid-murid tentang
lukisan atau binaan tersebut supaya murid-murid dapat meluahkan perasaan,
berkomunikasi serta menyampaikan idea dan pandangan mereka.
Kesimpulan & penutup
Secara keseluruhannya, guru-guru perlu didedahkan kepada aktiviti terapi bagi memantapkan penyampaian pengajaran dan pembelajaran murid-murid berkeperluan khas. Aktiviti-aktiviti terapi boleh dijalankan di sekolah atau di luar sekolah. Ianya boleh dijalankan secara kumpulan mahupun individu bagi meningkatkan keupayaan kognitif, efektif, psikomotor dan sosial kanak-kanak berkeperluan khas.
Disediakan oleh : Mizah, Ain, Pikah, Dayah, Tehah, Reqa, Adi
Kelas G 5.4
Terapi : Terapi Pasir
No comments:
Post a Comment